Ruch
Ten dział nie bada przyczyn ruchu (te znajdziesz w dziale siły), tylko jego konsekwencje. Omawia takie pojęcia jak droga, czas, prędkość i przyspieszenie.
Chronofotografie wykonane przez Étienne-Jules Marey'a
Tomasz Mann “Czarodziejska góra”, fragment rozdziału III: Bystrość umysłu
Mówisz “właściwie”. “Właściwie” powiedzieć nie można (...) Czasu w ogóle nie ma “właściwie”. Jeżeli się komuś dłuży, płynie wtedy powoli, jeżeli przeciwnie, to upływa prędko, ale przecież nikt nie wie, z jaką szybkością biegnie w rzeczywistości. - Hans Castorp nie zwykł filozofować, a jednak pociągało go to.
Joachim zaprzeczył:
- Jak to! Czas przecież mierzymy. Mamy zegary i kalendarz, i miesiąc, który upłynął, upłynął tak samo dla ciebie, jak dla mnie i dla nas wszystkich.
- A więc uważaj - powiedział Hans Castorp i nawet podniósł do góry palec wskazujący. - Minuta trwa według ciebie tak długo, jak ci się to wydaje, kiedy sobie mierzysz temperaturę?
- Minuta trwa tak długo… jest czasem, którego potrzebuje wskazówka sekundnika, żeby dokonać całego swego obrotu.
- Ależ ona potrzebuje właśnie raz krótszego, a kiedy indziej dłuższego czasu - z naszego punktu widzenia! I rzeczywiście… to znaczy, w rzeczywistości - powtórzył Hans Castorp i tak mocno przycisnął palec wskazujący do nosa, że go zupełnie przekrzywił - jest to ruch, ruch przestrzenny, prawda? Zaraz, czekaj! Czas mierzymy zatem przestrzenią,ale to jest tak samo, jak gdybyśmy przestrzeń chcieli mierzyć czasem, co robią przecież tylko ludzie zupełnie niewykształceni. Z Hamburga do Davos jest dwadzieścia godzin - no tak, koleją; ale ile będzie na piechotę? A w myśli? mniej niż sekunda!
- Słuchaj no - rzekł Joachim - co ci jest właściwie? Zdaje mi się, że pobyt tu u nas ci nie służy.
- Cicho bądź! Czuję, że myślę dziś szczególnie bystro. Czym jest właściwie czas? - zapytał Hans Castorp i przegiął tak silnie swój nos, że jego koniec zbielał i cała krew zeń uciekła. - Czy możesz mi na to odpowiedzieć? Przestrzeń spostrzegamy przecież za pomocą naszych organów zmysłowych, za pomocą wzroku i dotyku. No, dobrze. Ale co właściwie jest naszym organem czasu? Czy możesz mi go wymienić? Widzisz, tu zapędziłem cię w kozi róg. Ale jakżeż możemy chcieć mierzyć coś, o czym, ściśle mówiąc, nic nie wiemy, czego żadnej, absolutnie żadnej cechy nie znamy! Mówimy: czas upływa. Pięknie, niech sobie upływa, ale ażeby móc go mierzyć… Zaraz! Ażeby być wymierzalnym, musiałby przecie płynąć jednostajnie, a gdzie jest napisane, że tak właśnie się dzieje? Dla naszej świadomości na pewno tak nie jest, a przyjmujemy to tylko gwoli ładu i nasze miary to przecież tylko konwencja… (...)
Fast i slow motion - czego oko nie widzi
tor - linia, którą zakreśla poruszające się ciało
droga (przemieszczenie) - dystans, jaki ciało pokonało między dwoma wybranymi punktami toru; oznaczenie: s od ang. shift
Poniższe zdjęcie pokazuje dwie trasy, którymi można zdobyć Mt. Everest oznaczone niebieskim i pomarańczowym kolorem. Czy te trasy oznaczają tor czy też drogę, jaką musza pokonać alpiniści?
Umieszczenie punktów w metrach
base camp - 5400 m
camp 1 - 6000 m
camp 2 - 6400 m
camp 3 - 7200 m
camp 4 - 8000 m
szczyt - 8848 m
Road to Everest - The Route Explained in English
Ślad Iron Mana - tor czy droga?
Apka na zajęcia
Zadanie
Przez 3 minuty poruszać się ze stałą prędkością (można iść, można biec, można się czołgać) i rejestrować swój ruch za pomocą funkcji Położenie (GPS). Pamiętać o uruchomieniu startu i pauzie na koniec!
Zaliczenie zadania to pokazanie wykresów nauczycielowi. Wykresy rysują się automatycznie.
Eksperyment Galileusza
Odkrycie wzoru na długość drogi w ruchu jednostajnie przyspieszonym
Jest to zadanie dodatkowe na ocenę z wagą 2. Chętni mają za zadanie przynieść równię z wyznaczonymi przez siebie odległościami, dla których słychać stukot zjeżdżającej kulki co taki sam przedział czasu. Mierząc wyznaczone na słuch odległości można odkryć jaką postać ma wzór na drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym. Powodzenia!
Uchwycić ruch
Chronofotografie wykonane przez Étienne-Jules Marey'a
- “koń w ruchu” (1886),
- “lądujący pelikan” (~1882),
- “czapla w locie” (XIX w.)
- Marcel Duchamp “Akt schodzący po schodach nr 2” (1912) wiki
- Giacommo Balla “Dynamika psa na smyczy” (1912) wiki
Czym jest czas?
Tomasz Mann “Czarodziejska góra”, fragment rozdziału III: Bystrość umysłu
Mówisz “właściwie”. “Właściwie” powiedzieć nie można (...) Czasu w ogóle nie ma “właściwie”. Jeżeli się komuś dłuży, płynie wtedy powoli, jeżeli przeciwnie, to upływa prędko, ale przecież nikt nie wie, z jaką szybkością biegnie w rzeczywistości. - Hans Castorp nie zwykł filozofować, a jednak pociągało go to.
Joachim zaprzeczył:
- Jak to! Czas przecież mierzymy. Mamy zegary i kalendarz, i miesiąc, który upłynął, upłynął tak samo dla ciebie, jak dla mnie i dla nas wszystkich.
- A więc uważaj - powiedział Hans Castorp i nawet podniósł do góry palec wskazujący. - Minuta trwa według ciebie tak długo, jak ci się to wydaje, kiedy sobie mierzysz temperaturę?
- Minuta trwa tak długo… jest czasem, którego potrzebuje wskazówka sekundnika, żeby dokonać całego swego obrotu.
- Ależ ona potrzebuje właśnie raz krótszego, a kiedy indziej dłuższego czasu - z naszego punktu widzenia! I rzeczywiście… to znaczy, w rzeczywistości - powtórzył Hans Castorp i tak mocno przycisnął palec wskazujący do nosa, że go zupełnie przekrzywił - jest to ruch, ruch przestrzenny, prawda? Zaraz, czekaj! Czas mierzymy zatem przestrzenią,ale to jest tak samo, jak gdybyśmy przestrzeń chcieli mierzyć czasem, co robią przecież tylko ludzie zupełnie niewykształceni. Z Hamburga do Davos jest dwadzieścia godzin - no tak, koleją; ale ile będzie na piechotę? A w myśli? mniej niż sekunda!
- Słuchaj no - rzekł Joachim - co ci jest właściwie? Zdaje mi się, że pobyt tu u nas ci nie służy.
- Cicho bądź! Czuję, że myślę dziś szczególnie bystro. Czym jest właściwie czas? - zapytał Hans Castorp i przegiął tak silnie swój nos, że jego koniec zbielał i cała krew zeń uciekła. - Czy możesz mi na to odpowiedzieć? Przestrzeń spostrzegamy przecież za pomocą naszych organów zmysłowych, za pomocą wzroku i dotyku. No, dobrze. Ale co właściwie jest naszym organem czasu? Czy możesz mi go wymienić? Widzisz, tu zapędziłem cię w kozi róg. Ale jakżeż możemy chcieć mierzyć coś, o czym, ściśle mówiąc, nic nie wiemy, czego żadnej, absolutnie żadnej cechy nie znamy! Mówimy: czas upływa. Pięknie, niech sobie upływa, ale ażeby móc go mierzyć… Zaraz! Ażeby być wymierzalnym, musiałby przecie płynąć jednostajnie, a gdzie jest napisane, że tak właśnie się dzieje? Dla naszej świadomości na pewno tak nie jest, a przyjmujemy to tylko gwoli ładu i nasze miary to przecież tylko konwencja… (...)
Fast i slow motion - czego oko nie widzi
- kwiaty https://youtu.be/xW_AsV7k42o
- nocne niebo https://youtu.be/zlfgLXqvx_M
- popcorn na patelni https://youtu.be/p_7Qi3mprKQ?t=54
- pies pijący wodę https://youtu.be/0hb7E7IjrFc?t=57
- położenie ciała
- układ odniesienia
- ruch i spoczynek
- względność ruchu i spoczynku w zależności od wybranego układu odniesienia
tor - linia, którą zakreśla poruszające się ciało
droga (przemieszczenie) - dystans, jaki ciało pokonało między dwoma wybranymi punktami toru; oznaczenie: s od ang. shift
Poniższe zdjęcie pokazuje dwie trasy, którymi można zdobyć Mt. Everest oznaczone niebieskim i pomarańczowym kolorem. Czy te trasy oznaczają tor czy też drogę, jaką musza pokonać alpiniści?
Umieszczenie punktów w metrach
base camp - 5400 m
camp 1 - 6000 m
camp 2 - 6400 m
camp 3 - 7200 m
camp 4 - 8000 m
szczyt - 8848 m
Road to Everest - The Route Explained in English
Ślad Iron Mana - tor czy droga?
Apka na zajęcia
Przez 3 minuty poruszać się ze stałą prędkością (można iść, można biec, można się czołgać) i rejestrować swój ruch za pomocą funkcji Położenie (GPS). Pamiętać o uruchomieniu startu i pauzie na koniec!
Zaliczenie zadania to pokazanie wykresów nauczycielowi. Wykresy rysują się automatycznie.
Eksperyment Galileusza
Odkrycie wzoru na długość drogi w ruchu jednostajnie przyspieszonym
Jest to zadanie dodatkowe na ocenę z wagą 2. Chętni mają za zadanie przynieść równię z wyznaczonymi przez siebie odległościami, dla których słychać stukot zjeżdżającej kulki co taki sam przedział czasu. Mierząc wyznaczone na słuch odległości można odkryć jaką postać ma wzór na drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym. Powodzenia!
Komentarze
Prześlij komentarz